Malbork (stacja kolejowa)

---

Ruch pasażerski

W artykule przedstawiamy istotne dane dotyczące ruchu pasażerskiego w Malborku, w szczególności na jego stacji kolejowej.

Rok	Wymiana roczna	Wymiana pasażerska na dobę	Miejsce w Polsce
2017	1 500 000	4 100	65
2018	1 790 000	4 900	68
2019	1 860 000	5 100	57
2020	1 100 000	3 000	58
2021	1 390 000	3 800	57
2022	—	5 400	68

Dzięki tym danym, możemy lepiej zrozumieć zmiany w liczbie pasażerów, które miały miejsce w ostatnich latach. Warto zwrócić uwagę na ogólną tendencję oraz miejsce stacji w rankingu w Polsce, co daje pełniejszy obraz jej znaczenia w kontekście krajowego transportu kolejowego.

Położenie

Stacja kolejowa w Malborku jest dogodnie usytuowana w centralnej części miasta, oddalona zaledwie o około 1 km na wschód od zamku. Znajduje się ona również na północ od tętniącego życiem centrum. Warto dodać, że obok dworca mijają prawie wszystkie linie autobusowe kursujące po Malborku, z wyjątkiem linii Nr 7, która nie zatrzymuje się w tym miejscu.

Historia

Budowa Królewskiej Kolei Wschodniej

Kolej do Malborka dotarła dzięki Królewskiej Kolei Wschodniej, która łączyła Berlin, stolicę Prus, z Królewcem i Gdańskiem. W roku 1845 zainicjowano budowę mostu w Malborku. Ostateczna wersja trasy została ustalona dwa lata później, w 1847. Prace, które rozpoczęły się w październiku, zostały jednak wstrzymane. Pruska Komisja Kolejowa w Elblągu została rozwiązana, a na miejscu budowy pozostawiono jedynie inżynierów i geodetów, których zadaniem było podtrzymywanie stanu niedokończonych projektów. W 1848 roku, w wyniku Wiosny Ludów, sytuacja gospodarcza znacznie się pogorszyła; bezrobocie w Berlinie wzrosło, a władze pruskie postanowiły dokończyć inwestycje z wykorzystaniem „wywrotowych elementów”, co miało miejsce w wschodnich rubieżach Prus, które były ku temu odpowiednie. Zatrudnienie przybyłych z Berlina i Śląska budowniczych spotkało się z dezaprobatą mieszkańców.

1852-1945

W 1852 roku kolej przybyła do Malborka, rozpoczynając swoją trasę od Braniewa, a odcinek Braniewo – Malbork został udostępniony 19 października tego roku. W roku 1853 przedłużono ten szlak do Królewca. Budowa napotkała także przeszkody w postaci epidemii cholery, co wpłynęło na opóźnienia. 12 października 1857 otwarto połączenie z Tczewem, co zapewniło pierwsze połączenie kolejowe między Berlinem a Królewcem. W czerwcu 1870 rozpoczęto prace nad drugim torem pomiędzy Malborkiem a Elblągiem. Z kolei 1 sierpnia 1876 oddano do użytku pierwszy odcinek kolei Malborsko-Mławskiej, co uczyniło Malbork ważnym węzłem kolejowym. 15 sierpnia 1883 Malbork połączono z Grudziądzem i Toruniem. Radni powiatu malborskiego w 1897 roku zadecydowali o budowie kolei wąskotorowych na dojazdach do miasta. W 1888 roku powódź uszkodziła trasę pomiędzy Malborkiem a Elblągiem. Rok później powstała spółka Westpreußische Kleinbahnen AG (WKAG). W latach 1888–1890 zakończono budowę drugiego toru między Malborkiem a Tczewem, co również związane było z przebudową stacji. WKAG zbudowała obok stacji normalnotorowej stację wąskotorową, co umożliwiło transport wagonów między obiema stacjami. W 1891 roku zbudowano nowy, reprezentacyjny dworzec w Malborku, który stał się wizytówką miasta. W 1900 linia Toruń – Malbork została uznana za linię pierwszorzędną. W latach 1920–1939 stacja w Malborku pełniła funkcję stacji granicznej, pomimo że granica Rzeszy Niemieckiej i Wolnego Miasta Gdańska przebiegała wzdłuż rzeki Nogat. Tu, na stacji Marienburg (Westpreussen), dochodziło do wymiany lokomotyw w tranzytowych pociągach między Rzeszą a Prusami Wschodnimi, a także w połączeniach przez Polskę oraz z Wolnym Miastem Gdańsk.

1945-1989

Dworzec w Malborku przetrwał II wojnę światową w relatywnie dobrym stanie. W czerwcu 1945 roku, po przekazaniu obiektu polskiej administracji, próba podpalenia przez żołnierzy Armii Czerwonej zakończyła się fiaskiem, gdyż pożar został szybko zgłaszony i ugaszony. Wnętrze zostało zachowane, z wyjątkiem herbu pruskiego, który nad kasami przekształcono na polski. W roku 1975, w wyniku reformy administracyjnej, utworzone zostało województwo elbląskie. Pomimo, że stolicą był Elbląg, Malbork pozostał kluczowym węzłem kolejowym regionu. W 1983 roku elektryfikacja odcinka Malbork-Tczew umożliwiła kursowanie pociągów elektrycznych na tym szlaku, a w 1985 roku zakończono elektryfikację linii Warszawa – Gdańsk i doprowadzono prąd do Elbląga. W roku 1988 dworzec został wpisany do rejestru zabytków województwa.

po 1989

1 marca 2009 roku, na skutek współpracy pomiędzy samorządami województwa pomorskiego i kujawsko-pomorskiego, Arriva PCC przejęła ruch na trasie Malbork – Kwidzyn, co pozwoliło na wprowadzenie bezpośrednich połączeń między Malborkiem a Toruniem Głównym. W 2010 roku rozpoczął się remont dworca, w trakcie którego odnowiono wnętrze, usuwając powojenne malowidła. Jedyną zachowaną zmianą z okresu powojennego był herb Polski nad kasami biletowymi. W latach 2012–2014 dworzec przeszedł kompleksową modernizację, w ramach której zmodernizowano urządzenia zapewniające ruch kolejowy, przekształcono układ torowy oraz wybudowano nowe perony.

Linie kolejowe

Malbork jest istotnym węzłem kolejowym, w którym spotykają się różne trasy. Przez stację przebiega linia kolejowa nr 9, łącząca Warszawę Wschodnią oraz Gdańsk Główny. Kolejnym istotnym odcinkiem jest linia nr 204, prowadząca z Malborka do Mamonowa w Rosji. Dodatkowo przez Malbork przebiega linia nr 207, łącząca stację z Toruńem Wschodnim. Warto wspomnieć również o rozebranej już linii kolejowej nr 222, która biegła z Małdyt do Malborka.

Wszystkie wymienione linie są normalnotorowe. W przypadku linii nr 9 i 204, charakteryzują się one dwutorowością oraz elektryfikacją, co stanowi znaczący atut, zwłaszcza w kontekście efektywności transportu. Pozostałe linie, będące jednostorowe, nie są zelektryfikowane, co wpływa na ich operacyjną wydajność oraz możliwości transportowe.

Pociągi

W Malborku zatrzymują się pociągi trzech kluczowych przewoźników, co zapewnia pasażerom wygodny dostęp do różnych kierunków podróży. Poniżej przedstawiamy szczegóły dotyczące dostępnych usług kolejowych:

• Polregio (REGIO),
• PKP Intercity (EIP/EIC/EC/IC/TLK),
• Koleje Mazowieckie (w sezonie wakacyjnym kursował pociąg osobowy „Słoneczny”, który został zawieszony w latach 2020 i 2021 z powodu pandemii koronawirusa).

Te połączenia kolejowe są kluczowe dla mieszkańców i turystów odwiedzających Malbork, oferując szeroki wachlarz opcji komunikacyjnych dostosowanych do różnych potrzeb podróżnych.

Infrastruktura

Budynek dworca

Dworzec kolejowy w Malborku jest wielobryłowym i piętrowym budynkiem, którego konstrukcję wzbogaca poddasze. Całość została zbudowana przy użyciu pełnej cegły, a zewnętrzna elewacja nie została pokryta tynkiem, zamiast tego wykorzystano specjalną licówkę. Zwraca uwagę portal główny, który zbudowany jest z piaskowca, nadając miejscu elegancki charakter. Wewnątrz budynku częściowo ściany otynkowano, a w niektórych miejscach zastosowano boazerię. Co więcej, podłogi z ceramiki uzupełniają estetyczną całość. Warto również zauważyć, że w poczekalni umieszczono witraże, które przedstawiają herby pobliskich miast, a drewniane stropy, które w poczekalni są rzeźbione, dodatkowo podkreślają atrakcyjność wnętrza.

Perony

Na stacji znajdują się trzy perony, z czego jeden pełni funkcję końcowego. W sumie oferują one sześć krawędzi peronowych, co zapewnia wygodę w wymianie pasażerów. Perony charakteryzują się niską budową i częściowym zadaszeniem, co chroni pasażerów przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi. Dotarcie do peronów jest możliwe przez specjalnie zaprojektowany tunel, co zwiększa bezpieczeństwo użytkowników.

Pozostałe budynki

Na obszarze stacji wyróżniają się także inne konstrukcje, takie jak lokomotywownia, szalet oraz wieża wodna, które pełnią istotne funkcje operacyjne i wspierają działalność stacji. Te elementy są integralną częścią pełnej infrastruktury kolejowej, zapewniającą sprawne funkcjonowanie komunikacji w regionie.

---

Oceń: Malbork (stacja kolejowa)

---